K-2 27 juli 2015
2. Kerksluitingen op de Veluwe -Deel 1
Exploitatietekort
Al vanaf het begin vertoont de exploitatie van de parochie HH.Franciscus en Clara een alsmaar oplopend tekort. Het bisdom heeft daarom bij herhaling aangedrongen op maatregelen om dit tekort op een structurele manier weg te werken.
In het afgelopen jaar werd opnieuw vastgesteld: “Het bisdom vindt deze situatie zeer zorgelijk en dringt erop aan dat op zeer korte termijn de begroting en jaarrekening sluitend worden.”
Kerksluitingen
Het parochiebestuur (PB) had al in 2012 besloten om dit probleem op te lossen door liefst vijf van de acht kerken te sluiten; alleen de kerken in Twello, Vaassen en Loenen zullen openblijven.
Medio 2014 zijn die in Bussloo, De Vecht, Eerbeek, Epe en Klarenbeek daadwerkelijk gesloten. En intussen zijn de kerken in Epe en De Vecht al verkocht.
Het besluit van het PB werd als volgt “gemotiveerd”: “Er is besloten op basis van cijfers om te kiezen het pastoraal team in stand te houden en dat kostenbeperking zou worden gezocht in de stenen.”
Er is echter geen enkele zinvolle onderbouwing gegeven - noch zijn de gevolgen serieus onderzocht.
Over dit laatste zegt het PB: “Het parochiebestuur heeft zich voorgenomen eerst deze kerken te sluiten, en vervolgens te kijken hoe het verloopt.” [sic]
Financiële gevolgen van kerksluitingen
Door het PB is voetstoots aangenomen dat kerksluitingen het totale exploitatietekort van de parochie zullen verkleinen - omdat dan immers de kosten van de betreffende kerkgebouwen wegvallen.
Gezien deze nogal kortzichtige opvatting van het PB, hebben wij zelf geprobeerd om de financiële gevolgen van deze kerksluitingen in kaart te brengen.
Wanneer een kerk wordt gesloten en vervolgens verkocht, wordt de getroffen geloofsgemeenschap uiteengedreven. In een plattelandsparochie als de onze betekent dit in feite - in elk geval na korte tijd - het einde van de getroffen geloofsgemeenschap.
Maar bovendien gaat daarmee ook de financiële bijdrage van de betrokken gelovigen na korte tijd praktisch geheel verloren. Inderdaad, waar je ook je oor te luisteren legt, overal hoor je een vaststaande mening in de trant van: “Wij gaan geen geld aan Twello geven.”
Zoals uitgewerkt in ons samenvattend rapport “Kerksluitingen niet nodig bij passende maatregelen” (oktober 2014) *), blijken bij het sluiten van kerken twee aan elkaar tegengestelde kapitaalstromen het exploitatieresultaat te gaan beïnvloeden. De kosten van de kerkgebouwen (en eventueel bijbehorend onroerend goed) vallen weg - maar tegelijk zullen de bijdragen vanuit de geloofsgemeenschappen tot vrijwel nul dalen.
Het netto-resultaat is dat de financiële huishouding van de parochie als geheel aanzienlijk slechter wordt. Van de beoogde vermindering van het al jaren bestaande exploitatietekort komt zo niets terecht. Integendeel, het jaarlijkse tekort zal juist aanzienlijk groter worden - ongeveer een ton - waardoor het tot ruim drie ton zal stijgen.
Jaarlijks exploitatietekort
| |
Huidige situatie (2012)
|
€ 264.105
|
Na sluiting kerkgebouwen
|
€ 363.461
|
Na sluiting alle onroerend goed
|
€ 308.860
|
Conclusie
Met deze cijfermatige onderbouwing is duidelijk aangetoond dat kerksluitingen op zichzelf niet bijdragen aan het structureel oplossen van het exploitatietekort van de parochie als geheel. Integendeel, dit tekort wordt hierdoor juist groter !
Uiteraard is dit een benadering van de werkelijke financiële gevolgen. Zo zal tegelijk de afdracht aan het bisdom kleiner worden en kunnen ook de kosten van beheer, eredienst en pastoraat wat lager uitvallen. Maar wat voor afwijkingen er in de praktijk ook mogen optreden, dit doet geen afbreuk aan de kern van de zaak: een exploitatietekort kan niet worden weggewerkt door kerken te sluiten !
Deze conclusie geldt in elk geval voor onze parochie. Hetzelfde zal op vrijwel alle andere plattelandsparochies van toepassing zijn - en zeker op de hiermee verbonden geloofsgemeenschappen met voldoende vitaliteit.
Opstelling PB
Wij hebben deze conclusie gepubliceerd in een rapport van februari 2014. Enige tijd later hebben we onze eerste analyses verder uitgewerkt in een brief aan het PB.
Deze brief is ook aangetekend naar het bisdom verzonden. Bij wijze van kennelijk hoge uitzondering ontvingen wij antwoord van het bisdom. Dit luidde dat de inhoud van onze brief was gedeeld met Mgr.Eijk en zijn staf - en dat de ernst van onze conclusie werd onderkend.
Met deze conclusie blijkt de plastische uitdrukking “geld uit stenen” te moeten worden bestempeld als een illusie. Overigens wordt deze illusie in stand gehouden door het PB - zelfs tegen beter weten in. Zo vertelt het PB nog steeds: “Maar we gaan tóch kerken sluiten, want dan zijn we in elk geval van DIE kosten af.”
Ondergang Veluwse dorpskerken
Het PB heeft de parochianen kerksluitingen consequent voorgespiegeld als noodzakelijke bezuinigingen. Een aantal kerksluitingen zou daarom onvermijdelijk zijn.
Hierboven is echter aangetoond:
*) http://www.franciscusenclara.com/bestanden/loenen-eerbeek/webmaster/documenten/rapport-kerksluitingen-2015.pdfHet PB heeft de parochianen kerksluitingen consequent voorgespiegeld als noodzakelijke bezuinigingen. Een aantal kerksluitingen zou daarom onvermijdelijk zijn.
Hierboven is echter aangetoond:
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
