K-7 1 aug. 2015
7. Kerksluitingen in aartsbisdom Utrecht -Deel 2
1. Alternatieve saneringsmaatregelen
Als het bisdom er werkelijk naar zou streven om een parochie financieel gezond te maken, dan zou het gebruik dienen te maken van concrete mogelijkheden zoals wij die eerder hebben gepresenteerd: “Kerksluitingen niet nodig bij passende maatregelen” -Oktober 2014
In de eerste plaats is geschetst hoe door PASSENDE SOBERHEID reeds op korte termijn aanzienlijke structurele bezuinigingen zijn te realiseren.
Het gaat met name om de volgende verzamelposten: personeelslasten, kosten van kerkgebouwen en overig onroerend goed en kosten van beheer, eredienst en pastoraat.
Onze parochie HH.Franciscus en Clara (centrum Twello) kent voor het referentiejaar 2012 een exploitatietekort van ca. € 264.000 op een begroting van ca. € 960.000. In deel 1 is aangetoond dat de sluiting van vijf kerken dit tekort nog verder vergroot !
Maar door PASSENDE SOBERHEID komen wij tot de in onderstaande figuur weergegeven haalbare besparingen, ten bedrage van in totaal niet minder dan € 297.000.
In de tweede plaats is aangegeven hoe EXTRA INKOMSTEN kunnen worden gegenereerd. Naast de bestaande vormen om geld in te zamelen - met name via de actie Kerkbalans - kunnen de locaties velerlei vormen van fondsenwerving ontwikkelen door het ontplooien van activiteiten (bv. rommelmarkt) en het organiseren van evenementen (bv. concerten, sportwedstrijden). Verder is het uitermate lonend om optimaal gebruik te maken van geldende subsidieregelingen.
Een uitstekende mogelijkheid om extra inkomsten te genereren bestaat in een aanpassing van het kerkgebouw, waarbij de kerkruimte wordt verkleind en een ontmoetingsruimte wordt gecreëerd. Een dergelijke aanpassing werd in de H.Geestkerk in Eerbeek al in 1986 gerealiseerd.
Binnen onze parochie heeft de locatie Loenen-Eerbeek (op eigen initiatief) diverse van dergelijke maatregelen genomen. Maar in de overige locaties is vrijwel niets gebeurd (afgezien uiteraard van de algemene actie Kerkbalans).
Helaas hebben bisdom en PB al die jaren geen enkel initiatief willen nemen - laat staan druk uit te oefenen - om de locaties gebruik te doen maken van dergelijke mogelijkheden.
En volgens onze ervaringen is het met andere parochies in het aartsbisdom Utrecht al even droevig gesteld.
2. De zorgplicht van het bisdom
Het strookt niet met de ZORGPLICHT van het bisdom om te tolereren dat er door de parochiebesturen niets concreets wordt ondernomen om de financiële huishouding van de parochie daadwerkelijk gezond te maken. En zelfs accepteert en bevordert het bisdom dat de bestaande situatie door kerksluitingen verder wordt verslechterd.
De conclusie is onontkoombaar dat het bisdom ernstig tekortschiet in haar zorgplicht voor het voortbestaan van lokale geloofsgemeenschappen en hun kerkgebouwen.
Dit wordt bevestigd door uitlatingen van beroepskrachten van het bisdom, in de trant van: “We willen af van al die noodlijdende kerken met veel te weinig kerkgangers. Die hadden trouwens al veel eerder gesloten moeten worden.”
Deze gedragslijn van het aartsbisdom kunnen wij helaas niet anders zien dan passend in de “realistische verwachting” van kardinaal Eijk dat ruim 90% van alle kerken en de daarmee onlosmakelijk verbonden geloofsgemeenschappen binnen 15 jaar zal verdwijnen - waarbij de intussen ontheemde katholieken worden gedwongen om het eucharistisch centrum te bezoeken in een van de ongeveer twintig dan nog resterende megaparochies.
3. Het koesteren van lokale geloofsgemeenschappen
Een toepasselijk fragment uit een recente stellingname van Bezield Verband:
“Wij zijn het helemaal eens met paus Franciscus dat het beter is als de priester naar de gelovigen gaat, in plaats van de gelovigen naar de priester. Deze gedachte heeft daarom niet te maken met de door de kardinaal gesuggereerde schismatieke inslag van Bezield Verband Utrecht. Wij staan voor het behoud van lokale geloofsgemeenschappen. Wij geloven in 2000 jaar kerkgeschiedenis, en vinden net als verschillende andere Nederlandse bisschoppen, dat LOKALE GELOOFSGEMEEN-SCHAPPEN de essentiële bouwstenen van de kerk zijn en dat in de kleinschaligheid en in de verbinding met buurt- en dorpsgemeenschappen, geloven in gemeenschap tot BLOEI EN ONTWIKKELING komt. En dat zulks niet lukt in een grootschalige, kunstmatig gevormde gemeenschap rond een eucharistisch centrum die eerder vervreemdend en desoriënterend werkt.”
Volgens de “realistische verwachting” van kardinaal Eijk zullen met name ALLE DORPSKERKEN verdwijnen. In scherp contrast hiermee laten een aantal collega-bisschoppen zien hoe ook op een rechtvaardige en barmhartige wijze noodzakelijke saneringen in de R.-K.Kerk in Nederland kunnen worden doorgevoerd. We zien in feite een botsing tussen theologie en sociologie. Terwijl kardinaal Eijk radicaal kiest voor de theologie, hebben andere bisschoppen gelukkig meer oog voor de gewenste balans met de sociologie.
Met name Mgr. De Korte van het bisdom Groningen-Leeuwarden zegt: “Maar ik wil de sociologische kant ook waarderen.” Hij zet in op behoud en revitalisering van de LOKALE GELOOFS-GEMEENSCHAPPEN. Dit betekent dat dorpskerken in principe open dienen te blijven.
In zijn woorden: “Ik wil de Kerk bij de mensen houden.”
In zijn woorden: “Ik wil de Kerk bij de mensen houden.”
"De Kerk bij de mensen houden" - DAT lijkt ons een juiste weg om een dreigende KERKELIJKE KAALSLAG VAN HET PLATTELAND te voorkomen.
